Wodór, tlen i woda
Pierwiastki te wiążą się w tak zasadniczy sposób z istotami żywymi, że pytanie o ich ?znaczenie” wydaje się zbyteczne. Jest oczywiste, że układy życiopodobne zależą głównie od ich właściwości. Wodór jest nie tylko jednym z najczęściej występujących pierwiastków we wszechświecie, lecz prawdopodobnie także podstawowym składnikiem układów słonecznych w tych ich stadiach, w których mogą one tworzyć systemy złożone (rozdz. 26). Życie na Ziemi powstało prawdopodobnie w środowisku pozbawionym tlenu. Dzisiaj tlen (produkowany ? a raczej uwalniany ? przez organizmy roślinne) osiągnął już 23,02% składu atmosfery. Tlen jest jednym z pierwiastków zdolnych do przyłączania z wielką łatwością elektronów i dlatego stał się głównym czynnikiem procesów życiowych. Dzięki bowiem łatwości łączenia się ? w sposób bezpośredni lub pośredni
? z wodorem dostarcza on organizmowi energii. Dzięki też tlenowi oddychanie stało się głównym źródłem energii, od którego uzależnione są organizmy, z tym że rośliny zielone są zależne tylko w okresach, w których pozbawione są światła. Bezpośrednie spalanie węgla (lub węglowodanu) przez łączenie się z tlenem (jak np. w technice) jest zastępowane bardziej wydajnym procesem glikolizy, dostarczającym substancji redukcyjnych, które z kolei łączą się z tlenem tworząc wodę. Jak podkreśla Wald, proces ten w swej istocie podobny jest do procesu przemysłowej produkcji gazu wodnego i jego spalania.
Dwa główne pierwiastki zawarte w materii żywej ? węgiel i wodór
? w utleniającym środowisku naszej atmosfery występują w postaci dwutlenku węgla i wody. Dwutlenek węgla rozpuszcza się z łatwością w wodzie, co ułatwia krążenie węgla w przyrodzie.
