Teorie gojenia się ran
Różne teorie na temat natury bodźców powodujących gojenie ran próbują wyjaśnić ten problem z kilku punktów widzenia.
Najprostsza teoria sugeruje, że zniszczenie komórek powoduje wytworzenie się hormonów przyrannych. Istnieją dwie wersje tej teorii:
a) że substancje te pobudzają komórki do podziału i migracji,
b) że odblokowują one zahamowanie tych czynności.
Druga grupa teorii sugeruje, że ponieważ zadaniem procesu odnowy jest wypełnienie ubytku powstałego po uszkodzeniu, przeto ten właśnie niedobór lub brak jest czynnikiem wprawiającym w ruch procesy odnowy.
Według trzeciej teorii zapoczątkowanie procesów odnowy powoduje brak funkcjonalny, który pobudza odpowiedni układ do zapoczątkowania naprawy
Teorie druga i trzecia ? jako próby wytłumaczenia zjawiska ? wydają się na pierwszy rzut oka znacznie bardziej ogólnikowe aniżeli pierwsza, lecz mogą mieć większą wartość niż się wydaje, a to szczególnie dlatego, że musimy badać nie tylko to, co inicjuje odnowę, ale również to, co ją kończy we właściwym momencie. Fakt, że ubytek został wypełniony lub funkcja przywrócona, może dać właściwe wyjaśnienie, co zatrzymuje wzrost tkanek.
Prawdą jest niestety to, że obecnie nie wiemy, co inicjuje i co steruje mechanizmami odnowy. Istotnie jest to wielka słabość, lecz nauki biologiczne i medyczne stoją tutaj w obliczu podstawowych trudności metodologicznych. Nie można przeprowadzić właściwego rozróżnienia wśród trzech typów teorii zarysowanych powyżej, ponieważ nie można uzyskać utraty tkanki bez spowodowania urazu komórek. I odwrotnie ? nie można uszkodzić, nie powodując pewnej formy ubytku.