Poszukiwanie właściwego sposobu badania człowieka

Jednym ze sposobów, jaki powinniśmy zastosować w badaniach, jest metoda ewolucyjna. Ewolucja bowiem jest podstawową zasadą rozwoju w biologii. Jednak życia nie da się zrozumieć przez śledzenie wyłącznie jego ewolucji. Badania ewolucyjne dowodzą tylko, że zwie­rzęta i rośliny zmieniały się w przeszłości, nie mówią natomiast nic o ich życiu. Prawdą jest, że studiowanie ewolucji sugeruje nam w pewnym sensie, że organizmy stopniowo stają się ?wyższe” lub ?doskonalsze”.

Starsze skamieniałości nie zawierają szczątków kręgowców. Kiedy w/resz­cie pojawiają się kręgowce, to już jako ryby, po których następują płazy, gady, a w końcu ptaki i ssaki. Skłonni jesteśmy sądzić, że to my jesteśmy tymi ?najdoskonalszymi” istotami, ponieważ należymy do organizmów, które najpóźniej pojawiły się na Ziemi. Musimy jednak zdawać sobie sprawę z tego, co naprawdę mamy na myśli stosując tego rodzaju skalę. Sedno sprawy tkwi w tym, że samo badanie zmian ewolucyjnych nie dostarcza nam jeszcze poszukiwanego przez nas zespołu głównych praw działania istot żywych. Nie wskazuje nam ono na istotne cechy każdego rodzaju życia w akcji.

Innym punktem wyjścia, jaki można by zaproponować, jest genetyka, która bada nie tylko podobieństwa i różnice między rodzicami a potom­stwem, lecz ? ujmując to bardziej współcześnie ? aktualny szyfr in­strukcji kontrolujących czynności życia. Pojęcie kontroli zbliża nas do sedna sprawy, ale zbadanie mechanizmu systemu kontroli wymaga uprzedniego zrozumienia tego, co jest kontrolowane, oraz do czego ten system służy. Do naszych podstawowych praw, powtórzmy to jesz­cze raz, potrzebne jest nam zrozumienie żywej istoty w działaniu. Co więcej, jeżeli system nasz odnosić się ma do człowieka, musi on korzy­stać z pojęć zdolnych objąć te rodzaje działalności, w które zaangażowa­ni są ludzie. Oparcie biologii człowieka o znane pojęcia służące do opisu świata rzeczy martwych nie jest wystarczające. Musimy znaleźć sposoby treściwego i maksymalnie ogólnego wyjaśnienia wszystkich tych zjawisk, które są charakterystyczne dla życia w ogóle, a dla życia człowieka w szczególności. Mówimy, że istoty ludzkie pracują, myślą i dokonują świa­domego wyboru, doznają bólu i przyjemności; wierzą, pamiętają, kochają i nienawidzą; rozmnażają się, starzeją się i umierają. Musimy sobie jakoś poradzić z określeniem tych przejawów, jeżeli dążymy do prawdziwie ogólnej nauki o człowieku.