Erytropoetyna
Mamy już pewne informacje na temat mechanizmów adaptacji fenotypowej. Należy do nich np. informacja, dzięki której regulowane jest wytwarzanie czerwonych krwinek u ssaków. Jeśli surowicę zwierzęcia, które utraciło pewną ilość krwi, wstrzykniemy innemu zwierzęciu, to powoduje ona wzrost wytwarzania krwinek czerwonych przez szpik kostny. Nie wynika to bezpośrednio z rozcieńczenia krwi czy też z braku zdolności przenoszenia przez nią tlenu, lecz z obecności substancji zwanej erytropoetyną, nie dającej się wykryć w normalnej surowicy. Jest to prawdopodobnie rodzaj glikoproteidu, nie specyficzny dla gatunku i wytwarzany przez nerki. Po usunięciu obu nerek utrata krwi nie pociąga za sobą zwiększenia intensywności wytwarzania krwinek czerwonych, jednakże szpik kostny tych zwierząt jest w dalszym ciągu w stanie reagować, jeśli do ich organizmu wprowadzi się erytropoetynę wraz z surowicą innych zwierząt.
Niestety, to co nas tutaj najbardziej interesuje, pozostaje niejasne. Dlatego nasuwa się tu szereg pytań. Co pobudza nerki do wytwarzania erytropoetyny: brak dostatecznej ilości tlenu, czy też nagromadzenie jakiegoś produktu wynikającego z tego braku?. Jaki układ receptorów wchodzi tu w grę i w jaki sposób aktywizuje on jakieś komórki, tak by wytwarzały one tę substancję stymulującą? Wreszcie, w jaki sposób receptory te działają na szpik kostny, wywołując wzrost zawartości żelaza we krwi i wzmożenie produkcji hemoglobiny? Czy odbywa się to przez bezpośrednią aktywizację jakiegoś szczególnego układu enzymatycznego zmierzającą do syntezy, czy raczej przez odblokowanie takiego układu.
Badania nad adaptacyjnymi enzymami bakterii dały nam wskazówki, w jaki sposób należy pracować, aby poznać ten problem. Zagadnienia takie łatwiej jest badać posługując się standardowymi kulturami bakterii niż na heterogenicznych tkankach jakiegoś ssaka. Niemniej badania adaptacyjnych układów ssaków i człowieka są bardzo potrzebne zarówno dla lepszego zrozumienia życia, jak i dla opanowania chorób. Ingerencja w celu poprawienia tych naturalnych adaptacyjnych reakcji ciała może być jedną z najbardziej skutecznych form leczenia. W tym celu musimy zbadać kanały komunikacyjne, za których pośrednictwem odbierane są wiadomości o potrzebach ciała i przekazywane narządom zdolnym do ich realizowania. Częściowo problem ten polega na powiązaniu tych procesów adaptacyjnych z procesami normalnego wzrostu, a tych z kolei ? z procesami gojenia i odnowy. Przede wszystkim zaś chodzi o zrozumienie układów kontrolnych, które podtrzymują homeostazę jednostki.
